Sint-Romboutskathedraal, Mechelen

De Sint-Romboutskathedraal is de hoofdkerk van het aartsbisdom Mechelen-Brussel. De kathedraal is gewijd aan de Ierse missionaris Sint-Rombout. Het gebouw is een driebeukige kruiskerk waarvan de bouw startte in de 13e eeuw. De gedeelten van de kerk die vanaf de 14e eeuw tot stand kwamen, gelden als het vroegste voorbeeld van de Brabantse gotiek

Het doksaal
Het neogotisch doksaal werd in 1854 aan de kerk toegevoegd volgens de plannen van Leo Suys, om het orgel achteraan in de kerk te kunnen plaatsen. Het bestaat uit spitsboogvormige doorgangen in geprofileerde omlijstingen, zuilen met bladwerk kapiteel en beelden onder baldakijn, maaswerk en traceringen in de zwikken, het geheel verfraaid door een opengewerkte balustrade. De beeldhouwwerken in de nissen zijn vervaardigd door de Nederlandse beeldhouwer F. L. Stracké

In opdracht van LEJO bvba Arendonk voor de provincie Antwerpen. Projecteleider Amke Maes.

Schade aan de fries door geroeste krammen

Tijdens een eerdere restauratie zijn zettingsscheuren in het doksaal gerepareerd met ijzeren krammen, gemonteerd in gips. Door de vochtomstandigheden in de kerk en corrosieve werking van het gips zijn de krammen gaan roesten, deze hebben schade veroorzaakt aan de Portlandsteen. Ook zijn er ornamenten gebroken door roestende ankers. Deze moeten worden hersteld voor de veiligheid van de bezoekers.

Herstel van de fries
Na het verwijderen van de krammen worden de leemtes opgevuld met een kalkmortel, de vormgeving van de lijst opnieuw aangebracht en de gebroken onderdelen verlijmd. De plastische afwerking van de florale motieven wordt in een later stadium gedaan. Om de onderdelen op de juiste plaats terug te lijmen worden de onderdelen genummerd.

Verwijderen van de geroeste krammen
De geroeste krammen zijn voorzichtig verwijderd door het zorgvuldig wegkappen van de gipsmassa en de afgebrokkelde portlandsteen. Er worden geen nieuwe krammen geplaatst, het doksaal is inmiddels, ‘gezet’, bovendien zouden de krammen waarschijnlijk niet sterk genoeg zijn de bewegende steenmassa tegen te houden.

Herstel van de gebroken ornamenten
De kruisbloem, te zien aan de verschillende kleine dookjes, is eerder gerepareerd geweest. Waarschijnlijk is hiervoor ook gips gebruikt, deze ongewone manier van doken vastzetten, ijzer reageert sterk met gips. heeft veel schade toegebracht aan het doksaal. Het gips is waarschijnlijk gebruikt om sneller te kunnen werken, of uit onwetendheidNormaal worden smeedijzeren doken vastgezet met kalkmortel, de alkalische kalkmortel heeft juist een conserverende werking op het ijzer.

Het roesten van de centrale dook heeft de kruisbloem doen splijten, en vormde een gevaar voor de bezoekers van de kerk. De breukstukken werden verlijmd en het geheel teruggeplaatst met behulp van rvs doken. Deze werden gezet in kalkmortel zodat de verbinding reversibel blijft. In sommige gevallen was de dook herbruikbaar, hij werd behandeld en terug geplaatst in kalkmortel.